Linux’da Değişkenler

Bir değişken, değer atadığımız bir karakter dizesidir. Atanan değer bir sayı, metin, dosya adı, cihaz veya başka herhangi bir veri türü olabilir.

Linux’da değişkenler farklı amaçlarla kullanılmaktadır. En yaygın kullanım alanları ise:

• Kullanıcı shell oturumu başlattığında kullanıcıya özel tanımlanan ortamı hazırlamak.
• Komut ve programların işlevlerini yerine getirmesi için ihtiyaç duydukları verileri saklamak.
• Shell script dosyalarının kendine verilen işleveri yerine getirmesi için ihtiyaç duydukları verileri saklamak.

Linux’da temelde iki tür değişken vardır. Lokal ve global değişkenler. Basitçe lokal değişkenler tanımlandığı shell’de kullanılabilir, eğer bir alt shell (sub-shell veya child-shell) oluşturulursa yeni shell’de kullanılamaz. Global shell ise  tanımlandıktan sonra oluşturulan alt shell’lerde kullanılabilir.

Fakat çoğu kitap ve doküman  yukarıdaki türlerin aksine değişken türlerini ikiye ayırmaktadır. Ortam değişkenleri ve shell değişkenleri. Aslında isimleri farklı olsa da kullanım açısından ortam değişkenleri global değişkenlere, lokal değişkenler ise shell değişkenlerine karşılık gelmektedir. Bu kullanımlar yaygın olduğundan ben de makalenin devamında shell ve ortam olarak kullanmaya devam edeceğim.

Bununla beraber neredeyse bütün shell türleri bazı ortam değişkenlerini kendinelerine ayrılmıştır. Bunlar da yaygın olarak shell değişkenleri olarak bilinse de aslında tür olarak shell değişkenlerine girmezler. Ortam değişkenleridir. Bazıları bu anlam karmaşasına girmemek için built-in shell variable demektedirler.

Shelll türlerindeki anlam kargaşasına biraz olsun açıklık getirebildiysek artık konuya giriş yapabiliriz.

Shell değişkenleri, özel olarak ayarlandıkları veya tanımlandıkları kabukta bulunan değişkenlerdir. Genellikle mevcut çalışma dizini gibi geçici verileri takip etmek için kullanılırlar. Bir değeri tutmak için kullanılabilen ve daha sonra tanımlandığı shell içinde herhangi bir komut veya program tarafından kullanılabilen bir bellek depolama alanıdır.

Ortam değişkenler, mevcut kabuk için tanımlanan ve herhangi bir alt kabuk veya süreç tarafından miras alınan değişkenlerdir. Ortam değişkenler, bilgileri kabuktan oluşturulan işlemlere geçirmek için kullanılır.