Disk Temelleri
Bir “hard drive disk” (kısatması HDD, türkçesi sabit disk) kapalı bir kutu içindeki manyetik plaklardan (platters) oluşan yığına denir. Veri depolamak için kullanılır.
Plakları okuma ve yazma için elektromanyetik başlıklar (head) disklerin hem altında hemde üstünde bulurnur.
Bir sabit diskte, veriler ince ve eşmerkezli şeritte saklanır. Diskin okuma yazma kafası sabit bir konumdayken disk döndüğünde sabit bir halka çizer. Bu halka şeklindeki şeride “track” denir.
Bir diskteki track sayısı marka ve modele göre değişebilir. Ürünlerin “Specifications” sayfalarında genellikle belirtilir. Inc başına düşen track sayısı tpi (track per inc) olarak belirtilir.
Sector, diskteki en küçük fiziksel depolama birimidir ve neredeyse her zaman 512 bayttır (0.5 kB). Bytes per Sector olarak ifade edilir.
Cylinder, plaklardaki benzer (aynı hizadaki) tarck’larin oluşturduğu kümeye denir.
Cluster birden fazla sectorun oluşturduğu kümeye denir.
Plağa yazılan veriler track ve sector’ler de depolanır. Bir track, plaka eşmerkezli bir dairedir ve bir sector, plakta bir turta şeklinde bir bölümdür. Bu iki şeklin kesiştiği yerde, “track sector” olarak bilinen tek track’te tek bir sector bulunur. Bu büyük miktarda veriyi organize etmeye çalışan dosya sistemleri, sektör gruplarını kümeler ve block halinde organize edecektir. Bu terimler, partition konusunu anlamak için kullanışlıdır.
Her disk sector’ü, fabrika parça konumlandırma verileri kullanılarak etiketlenir. Sector tanıtım verileri, sector içeriğinden hemen önce bölgeye yazılmakta ve sector başlangıç adresini belirlemektedir.
Setor özellikle fiziksel disk alanı anlamına gelirken, block terimi küçük bir veri yığınına atıfta bulunmak kullanılmıştır. Block bir dosya sisteminde, birden çok sektörü içeren disk sektörleri üzerinde bir kümelemedir.
Hard diskler disk controller kartlar ile yönetilir. Diskler için gerekli talimatları içeren basılı devredir. Çoğu disk controlller anakartta bulunur. Disk denetleyicisi, sabit sürücü, disket sürücü, CD-ROM sürücüsü ve diğer herhangi bir sürücü gibi sürücülerden sorumludur.
Bilgisayarınıza veri okuma veya yazma talimatını verdiğinizde, işletim sistemi boş alanı ve verinin konumunu incelemek için file organization modulünü inceler. Diskteki alan tanımlandıktan sonra, driver aracılığıyla disk controller card disk okuma/yazma kolunu ve okuma/yazma başını hizalamak için talimat verir.
Blok Adresleme
Cylinder-head-sector (CHS), bir sabit diskteki her bir fiziksel veri bloğuna adres vermek için kullanılan eski bir yöntemdir. Diskte bulunan ilk blok 0,0, 0 şeklinde ikinci blok 0,0,1 şeklinde adreslenir. 3 sayı tutar, silindir(cylinder), kafa(head) ve sektör(sector) bilgisi ayrı ayrı durur.
Verilerin saklanma ve diskten alınma şekli oldukça karmaşık olabilir. Diskin özelliklerine, sektör boyutuna, plaka sayısı, başlık sayısı, bölge vb. özelliklere bağlı olarak bir diskten diğerine büyük farklılıklar gösterebilir. Bu karmaşıklıkları işletim sisteminden gizlemek için, disk sürücüleri mantıksal blok adresleme (LBA) olarak bilinen adresleme yöntemini kullanır.
